به گزارش مهر، عمارت تاریخی نورمحال یکی از خانه باغ‌های زیبای همدان محسوب می‌شود. این بنا که ۲۷ آبان ماه سال ۱۳۸۵ در فهرست آثار ملی کشور به ثبت رسیده در خطر نابودی قرارگرفته چراکه اوایل سال گذشته ساخت‌وساز برج‌های دوقلوی همدان درست در عرصه این بنای تاریخی ثبت ملی شده سروصدای بسیاری در همدان ایجاد کرد. ماجرای صف کشی لودرها در عرصه بنای تاریخی نور محال همدان در همان روزهایی رسانه‌ای شد که همدان میزبان برپایی افتتاحیه رویداد همدان ۲۰۱۸ پایتخت گردشگری کشورهای آسیایی بود و مسئولان سازمان میراث، صنایع‌دستی و گردشگری کشور نیز در این مراسم حضور داشتند.
ساخت برج‌های دوقلو در حریم بنای تاریخی ثبت ملی شده
پس‌ازاینکه خبر این رویداد برای اولین مرتبه رسانه‌ای و در پی آن پیگیری دوستداران میراث فرهنگی و مردم برای توقف عملیات اجرایی ساخت برج‌ها به نتیجه رسید مشخص شد که در جلسه کمیسیون ماده ۵ در همدان که سال ۹۵ برگزارشده موافقت با ساخت برج‌های دوقلو در عرصه و حریم درجه‌یک بنای تاریخی ثبت ملی شده نور محال اعلام‌شده است. در پی این اتفاق فعالان مدنی و خبرنگاران و دلسوزان میراث فرهنگی همدان بار دیگر دست‌به‌کار شدند تا با اقدامی به‌موقع مانع تخریب حریم این اثر تاریخی به بهانه داشتن مجوز شوند و کار تا جایی پیش رفت که استاندار وقت در نامه‌ای به معاون عمرانی خود و شهردار دستور بررسی موضوع را صادر کرد و قرار شد تا اعلام نتیجه نهایی، ساخت این برج‌ها متوقف شود که پس از گذشت یک ماه از پیگیری‌ها و توقف اجرا مهرماه سال گذشته لودرهای پیمانکار به جان محوطه نور محال افتادند. این اقدام یک‌بار دیگر نظرها را متوجه نورمحال کرد و این بار پای اعضای شورای شهر به این محوطه باز شد به‌طوری‌که رئیس شورای شهر همدان در بازدیدی که مهرماه سال گذشته از عمارت نورمحال انجام داد دستور توقف کار را صادر کرد. کامران گردان عنوان کرد با ساخت‌وساز در زمین مجاور بنای نور محال، قطعا این عمارت تحت شعاع قرارگرفته و بنا آسیب می‌بیند و ما نیز مخالف ساخت‌وساز هستیم که طبق دستور شورای شهر همدان، فعلا شهرداری از هرگونه ساخت‌وساز در این زمین جلوگیری کرد اما درنهایت ما تابع قانون هستیم.
اراده‌ای برای حل مشکل دیده نشد
رئیس کمیسیون فرهنگی اجتماعی شورای شهر همدان گفت: وضعیت عمارت نور محال، از سطح استانی فراتر رفته و تبدیل به مسئله‌ای ملی شده است، بیان کرد: باید سایر متولیان شهر نیز وارد عمل شده و از جنبه‌های مختلف اعمال قدرت کنند تا بتوانیم به همراه هم ضمن حفظ حق‌وحقوق مالک، این بنای تاریخی ارزشمند را نیز حفظ کنیم. رضوان سلماسی با بیان اینکه مخالف ساخت‌وساز در این عرصه با ارزش هستیم، گفت: سال گذشته در صحن شورا، جلسه‌ای در این زمینه برگزار و با توجه به اهمیت تاریخی بودن عمارت نورمحال، از برج‌سازی و ساخت‌وساز در این عرصه تا تعیین تکلیف نهایی جلوگیری شد و کمیته امداد امام خمینی (ره) نیز از پیشنهاد‌های ارائه‌شده برای حل این مشکل استقبال کرد. او بابیان اینکه علی‌رغم اعلام آمادگی کمیته امداد مبنی بر استقبال از پیشنهاد‌های شورای شهر همدان برای حل مشکل، اما متأسفانه از طرف مدیران شهری و استانی اراده‌ای برای حل این موضوع مشاهده نشد، متأسفانه شاهد ازسرگیری ساخت‌وسازها برای احداث مجتمع اقتصادی کمیته امداد امام خمینی (ره) در مجاورت عمارت نورمحال هستیم.
مسئول صدور مجوز ساخت حریم ساختمان‌های تاریخی میراث فرهنگی است
شهردار همدان نیز اظهار داشت: صدور مجوز ساخت حریم ساختمان‌های دارای ارزش تاریخی به عهده میراث فرهنگی و ملاک تعیین ساخت‌وساز در حریم ساختمان‌های تاریخی فرهنگی میراث است. عباس صوفی با بیان اینکه سال ۹۴ تا ۹۵ و قبل از مدیریت بنده به‌عنوان شهردار همدان؛ کمیته امداد تقاضایی مطرح کرده که بر مبنای آن در زمینی که جوار این عمارت در اختیار دارد با رعایت فاصله موردنظر ساختمانی بسازد، گفت: آن سال‌ها موضوع در کمیسیون ماده ۵ مطرح می‌شود و نماینده میراث تقاضای بررسی نقش‌ها را می‌دهد و مجددا نقشه‌ها توسط میراث فرهنگی استان مهر و امضا می‌شود و شهرداری بر اساس موافقت سازمان میراث فرهنگی پروانه را صادر می‌کند که تا این جای کار قانونی بوده و شهرداری بر اساس وظایف قانونی خود عمل کرده است.
او گفت: سال گذشته که پیمانکار قصد آغاز عملیات اجرایی در این محوطه را داشت با اعلام نظر بعضی کسانی که در دغدغه مسائل فرهنگی دارند مواجه شدیم و شهرداری وارد شد و جلوی اقدام برای ساخت این پروژه را گرفت. شهردار همدان با بیان اینکه پس‌ازاین اقدام پرونده در پروسه اداری بررسی قرار گرفت و میراث فرهنگی قول داد موضوع را بررسی کند، اظهار داشت: میراث فرهنگی تقاضا کرد نقشه‌ها تغییر کند و ارتفاع پایین‌تر بیاید و پیمانکار نیز موافقت کرد و نقشه‌ها تغییر پیدا کرد و در اختیار میراث فرهنگی گذاشته شد و میراث فرهنگی نظر نهایی را اعلام کرد. او با بیان اینکه پروانه ازنظر قانونی صادرشده و میراث فرهنگی آن را تأیید کرده بود و بر همین اساس جلوگیری از انجام عملیات عمرانی توسط پیمانکار تخلف محسوب می‌شد. او با بیان اینکه درنهایت قضیه یک سالی است در جریان قرارگرفته و از میراث فرهنگی درخواست شده موضوع را تعیین تکلیف کند، گفت: میراث فرهنگی رسما اعلام کرده ساخت‌وساز در این مکان بلامانع است اما اگر مجدد قصد اعلام نظر دارد باید این موضوع را کتبا به شهرداری اعلام کند تا ما بتوانیم وارد پروسه تعیین جریمه و خسارت شویم. او گفت: سازمان میراث فرهنگی متولی قانونی تعیین حریم ساختمان‌های واجد ارزش است و در آخرین نامه‌ای که مدیر منطقه دو شهرداری همدان به میراث فرهنگی ارسال کرده تعیین تکلیف این بنا درخواست شده اما میراث فرهنگی رسما این موضوع را تعیین تکلیف نمی‌کند و علت آن‌هم این است که اگر سازمان میراث فرهنگی اعلام نظر کتبی ارائه دهد باید خسارت پیمانکار را جبران کند. صوفی با بیان اینکه یکی از دلایلی که میراث فرهنگی رسما اعلام نمی‌کند که مخالف قضیه هستیم این است که پیش‌ازاین اعلام کرده موافق است، اظهار داشت: در این صورت باید قسمتی از خسارت توسط میراث فرهنگی پرداخت شود چراکه ما قبلا نامه رسمی میراث فرهنگی را دریافت کرده‌ایم و بلامانع بودن صدور پروانه اعلام‌شده است. او با بیان اینکه اگر در حال حاضر بخواهیم به‌طرف مقابل خسارت پرداخت کنیم باید در مراجع قانونی و نظارتی مشخص کنیم که چقدر خسارت باید پرداخت شود، گفت: با شکایت طرف مقابل روبرو هستیم و در واحدهای نظارتی نیز بابت صدور پروانه جوابگو بوده‌ایم. صوفی با بیان اینکه در حال حاضر هم اعتقادداریم بهتر است این ساختمان‌ها در آن مکان ساخته نشوند، گفت: در این زمینه باید میراث فرهنگی پاسخگو باشد و یک کلمه بگوید اجرای این طرح اشکال دارد یا ندارد چراکه باید نسبت به مجوزی که صادر کرده‌اند پاسخگو باشند.
ساخت‌وساز آسیبی به بنا نمی‌زند
مدیرکل میراث فرهنگی همدان نیز با بیان اینکه برای تپه تاریخی نورمحال در سال ۹۱ و ۹۲ از میراث فرهنگی استعلام شد و با پیش‌بینی ضوابط، پروانه متناسب با آن از سوی شهرداری صادر شد، گفت: در تپه نورمحال طبق همان پروانه بهره‌برداری می‌شود. علی مالمیر بابیان اینکه ساخت‌وساز در آنجا آسیبی به بنا نمی‌زند اگرچه به مصلحت بود که برای حفظ یکپارچگی این اتفاق نیفتد، اضافه کرد: اگر ساخت‌وساز در تپه نورمحال اتفاق نمی‌افتاد به لحاظ شهری مناسب‌تر بود چه‌بسا به لحاظ منظر شهری نیز از اهمیت بیشتری برخوردار بود.
